نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون چگونه است؟ | اندازه خاموت در ستون

جهت نگه داشتن نیرو در آرماتورهای طولی و مقاومت در برابر برش و پیچش باید از تقویت کننده‌هایی مانند خاموت استفاده کرد. برای این منظور شرایط ویژه و مهمی برای نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون سازه‌ها وجود دارد. دستورالعمل‌های این فرآیند بر اساس استانداردها و مقررات ملی و بین‌المللی تنظیم می‌شود و برای اجرا به مهندسی پروژه نیاز دارد. اگر می‌خواهید با این قوانین آشنا شوید، در این مقاله که برگرفته از آخرین تغییرات و مقررات قوانین مربوط به نحوه خاموت گذاری در فونداسیون است، با ما همراه باشید. در ادامه بهترین روش خاموت گذاری در پی‌ها و انواع خاموت در ستون و تیرهای بتنی و ویژگی‌های آن را با مثال برای شما همراهان گرامی توضیح خواهیم داد.

آرماتورها در ساخت و ساز به دو صورت طولی و عرضی استفاده می‌شوند. ما انواع طولی آن را به عنوان میلگرد معمولی می‌شناسیم. با این حال شش نوع میلگرد عرضی شامل خاموت، رکابی، خرک، راستا، ادکا و سنجاقک وجود دارد که برای تقویت سازه استفاده می‌شود. شما همراهان گرامی جهت خرید و اطلاع از قیمت میلگرد درب کارخانه می‌توانید با کارشناسان ما در ارتباط باشید. پس از زلزله ویرانگر ژاپن در سال 1971، مهندسان به دنبال راه حلی برای مقابله با بلایای طبیعی و افزایش مقاومت و ایمنی ساختمان‌ها هستند. نتیجه تحقیقات و آزمایشات این مهندسان، تقویت و افزایش مقاومت سازه به کمک خاموت است. در ادامه به بررسی نحوه خاموت گذاری ستون و اهمیت آن می‌پردازیم.

خاموت چیست؟

خاموت نوعی آرماتور است که نقش یکی از عناصر اصلی را در تضمین انعطاف پذیری رفتار سازه‌های بتنی، جلوگیری از ایجاد ترک در بتن و افزایش مقاومت سازه ایفا می‌کند. دقت بالا در برش و خم کردن خاموت ضروری است؛ زیرا این محصول به عنوان آخرین خط دفاعی سازه در برابر زلزله عمل می‌کند.

به طور کلی میلگردها به دو دسته میلگردهای طولی و عرضی تقسیم می‌شوند. میلگردهای آرماتور طولی در تمام طول المان سازه قرار می‌گیرند و آرماتورهای عرضی به صورت عرضی روی المان و عمود بر آرماتورهای طولی نصب می‌شوند. جهت خرید انواع میلگرد یا اطلاع از قیمت میلگرد سلفچگان از طریق شماره‌های مندرج در سایت با ما در ارتباط باشید.

انواع خاموت در ستون

به طور کلی انواع خاموت بسته به شکل ظاهری و کاربرد به سه گروه ساده، دایره‌ای و چند ضلعی تقسیم می‌شوند. در ادامه بیشتر با هر کدام از این موارد و نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون آشنا خواهید شد.

1.      خاموت معمولی

خاموت‌های معمولی دست ساز هستند و معمولاً به شکل مربع، مستطیل و چهارگوشی می‌باشند. یکی از مهم ترین ویژگی‌های این مدل، قابلیت تغییر قالب آن است.

2.  خاموت مارپیچی

این نوع خاموت‌ها دایره‌ای شکل هستند و با پیچیده شدن دور یک عنصر استوانه‌ای مانند بشکه یا با کمک دستگاه CNC ساخته می‌شوند. این محصول انعطاف پذیری ستون‌ها را افزایش می‌دهد و میلگردهای طولی زیادتری را در بر دارد.

3.  انواع خاموت چند ضلعی

خاموت‌های چند ضلعی نیز با استفاده از دستگاه‌های CNC در اشکال مختلف تولید می‌شوند و اندازه آن قابل تنظیم است.

نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون چگونه است؟

معمولاً از خاموت به عنوان آرماتور مورب و عرضی در پی استفاده می‌شود. لازم به ذکر است که طبق آیین نامه، خاموتها باید حدود 30 سانتی متر از یکدیگر فاصله داشته باشند. ما این محصول را به عنوان خاموت ریشه ستون می‌شناسیم. بنابراین، وقتی به ریشه ستون در فونداسیون دقت کنید، متوجه شکاف‌هایی به فاصله 7.5 یا 10 سانتی متر خواهید شد. به طور معمول بین 3 الی 4 خاموت را می‌توان در فونداسیون قرار داد، اما بهترین حالت، 5 عدد خاموت در فونداسیون است که از کمانش میلگردهای طولی ستون جلوگیری می‌کند.

انواع خاموت گذاری ستونی

خاموت‌ها یا آرماتورهای عرضی را می‌توان بر اساس شکل ظاهری به انواع مستطیل، مربع و دایره ایی تقسیم کرد. هر یک از آن‌ها می‌تواند از نوع بسته (حلقه بسته) یا نوع باز (حلقه باز) باشد. در ستون‌ها و تیرها از آرماتورهای عرضی باریک برای افزایش تحمل در برابر نیروهای پیچشی استفاده می‌شود.

علاوه بر این خاموت‌ها را می‌توان بر اساس زاویه شاخه‌ها، به دو دسته ساده (سنتی) و مهندسی طبقه بندی کرد. نوع سنتی آن 90 درجه خم می‌شود و با دست یا با استفاده از اهرم ساخته می‌شوند. در حالی که نوع مهندسی با زاویه خمش 45 ​​یا 135 ساخته می‌شود.

نکات مهم در بررسی قوانین خاموت گذاری ستون و تیرها

یادگیری نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون برای داشتن دانش اولیه‌ای که در تمام مراحل آموزش نیاز دارید، ضروری است. از جمله این اطلاعات و دانش مرتبط، نحوه شناخت ناحیه بحرانی و ناحیه نرمال تیر یا ستون، المان مرزی یا ستون لبه و دانستن اصطلاحات و تعاریف مرتبط با آن است که در ادامه معرفی خواهیم کرد.

ذکر این نکته ضروری است که قبلاً در استانداردهای ملی و قوانین مصوب، به تمام تجهیزاتی که در ستون‌ها، تیر و غیره استفاده می‌شد، خاموت می‌گفتند. اما در تعریف جدید این استانداردها علاوه بر خاموت، از واژه‌های «تنگ»، «دورپیچ» و «دورگیر» نیز استفاده شده است.

از آنجایی که خاموت، تنگ، دورگیر و دورپیچ شباهت زیادی به یکدیگر دارند، برای مطالعه انواع خاموت در ستون و همچنین یادگیری نحوه خاموت گذاری، باید قوانین اعمال تنگ، دورگیر و دورپیچ را مطالعه نمایید و اطلاعات دقیقی از این موارد داشته باشید.

نحوه بستن خاموت ستون در فونداسیون چگونه است؟

از آنجایی که بار بیشتری به ناحیه تکیه گاه ستون بتنی وارد می‌شود، هنگام بستن خاموت ستون، باید دقت شود که فاصله خاموت در ناحیه نگهدارنده کمتر از ناحیه مرکزی ستون باشد. لازم به ذکر است که فاصله بین این تجهیزات روی تکیه ستون یک ششم ارتفاع ستون و دو سوم خاموت‌های وسط ستون است. نحوه بستن خاموت ستون در فونداسیون به شکل مقطع ستون (دایره، مربع و ...) بستگی دارد.

به طور کلی تجهیزات نظارت پروژه باید نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون و کل آرماتوربندی این بخش را قبل از شروع فرآیند بتن ریزی کنترل کند. این کنترل برای پرهیز از استفاده از آرماتورهای روغنی و زنگ زده در خاموت بندی و رعایت فاصله حداکثر 20 سانتی متری بین مقاطع ضروری است. همچنین در نحوه بستن خاموت فونداسیون باید توجه داشت که این تجهیزات با سیم آرماتور به میلگرد طولی بسته می‌شوند.

کاربرد اصلی خاموت ستون بتنی چیست؟

مهمترین کاربرد خاموت گذاری ستون در فونداسیون جلوگیری از کمانش و تجمع نیروهای برشی است. به این ترتیب می‌توان از رشد یا گسترش ترک در ستون‌ها و ایجاد فاجعه در صورت وقوع بلایای طبیعی جلوگیری کرد. آرماتور مورد استفاده در ستون بتنی معمولاً میلگرد سایز 8 الی 10 است. میلگردهای متقاطع عرضی با فاصله استاندارد از یکدیگر قرار داده شده‌اند، به طوری که آرماتورهای طولی خم نمی‌شوند. این روش علاوه بر تقویت ستون در برش جانبی، در افزایش مقاومت و انعطاف پذیری بتن نیز نقش بسزایی دارند. این نحوه خاموت گذاری در حین ساخت، به نگه داشتن میلگردهای طولی کمک می‌کند و از حرکت آن‌ها در هنگام ریختن بتن جلوگیری می‌نماید. شما همراهان گرامی جهت اطلاع از قیمت میلگردامیرکبیر می‌توانید از طریق شماره‌های درج شده در صفحه، با کارشناسان فروش ما در ارتباط باشید.

کاربرد خاموت گذاری در تیرهای بتنی فونداسیون و پی

از آرماتورهای عرضی می‌توان برای افزایش استحکام و تقویت سقف نیز استفاده کرد. آرماتورهای عرضی دوام و استحکام سازه را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهد و تیر بتن را در برابر نیروهای برشی مقاوم می‌کند. این نحوه خاموت گذاری در تیر همچنین می‌تواند کارایی و عملکرد لنگر خمشی را به میزان قابل توجهی بهبود بخشد و مقاومت بیشتری در برابر کشش سطحی ایجاد کند. این امر از ایجاد ترک یا انبساط در تیر و سقف بتنی جلوگیری می‌کند.

ضوابط و قوانین مرتبط با آرمارتوربندی خاموت

با توجه به مقررات ملی و قوانین حاکم بر صنعت ساختمان، رعایت قوانین و مقررات زیر در زمان بستن خاموت و آرماتوربندی الزامی است:

سایز قطر و اندازه خاموت در ستون

حداقل قطر این نوع فولاد تقویت کننده در ستون‌ها نباید کمتر از 8 میلی متر باشد. قطر این قطعه می‌تواند 1/3 قطر بزرگترین آرماتور طولی با قطر بیش از 30 میلی متر باشد.

فاصله خاموت در ستون

فاصله بین خاموت‌ها یکی از مهم ترین معیارهایی است که عدم رعایت آن در نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون، باعث کاهش مقاومت و عمر سازه می‌شود. بنابراین از ریختن بتن تا زمان اصلاح فاصله‌ها باید خودداری کرد. حداکثر فاصله مناسب برای دو میلگرد متوالی 20 سانتی متر است. برای محاسبه بهترین فاصله خاموت ستون در نزدیکی تیرها می‌توان نیمی از فاصله خاموت را در ناحیه بحرانی ستون در نظر گرفت.

اندازه گیری خاموت ستون

کاربرد و قرارگیری میلگردهای عرضی یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده اندازه آن‌ها است. فاصله ستون را می‌توان با توجه به فرمول L0 ≥ max {Ln/6، بزرگترین ضلع ستون، cm45} بدست آورد.

به دست آوردن تعداد خاموت هر مقطع

همانطور که قبلا ذکر شد، در نحوه خاموت گذاری فقط باید بین 3 الی 5 خاموت در مرحله فونداسیون استفاده شود. همچنین با تشخیص و تایید مهندس سازه، تعداد میلگردهای عرضی مورد نیاز برای هر مقطع با استفاده از میلگردهای گوشه اعضا، میلگردهای غیر نبشی و میلگردهای با فاصله بیش از 150 میلی متر با میلگرد مجاور، می‌تواند با زاویه داخلی 135 درجه باشد.

نحوه درست بستن خاموت ستون

روش بستن این مقطع بسته به دایره، مربع یا مستطیل بودن مقطع ستون متفاوت است. این تجهیزات باید به صورتی بسته شود که تمام میلگردهای طولی کاملاً پوشانده شوند و هیچ شکافی بین آن‌ها وجود نداشته باشد. برای ستون‌هایی با تیرهای نیم طبقه (به عنوان مثال پله‌ها)، نحوه خاموت گذاری در طول ارتفاع مقطع انجام می‌شود. زیرا احتمال بروز پدیده‌های ستون کوتاه و شکست در بتن وجود دارد.

میزان خمشی در خاموت

همانطور که قبلا ذکر شد، زاویه تا شدن این محصول در انواع دستی 90 درجه است. با توجه به اصول و قوانین زاویه خم آرماتور متقاطع عرضی، این مقدار می‌تواند بین 135 تا 180 درجه متغیر باشد.

 

چک لیست نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون

در زیر چک لیستی جهت کمک به شما برای در نظر گرفتن تمام نکات و اطلاعات در مورد نحوه بستن خاموت و عدم مواجهه با مشکل در طول این فرآیند ارائه کرده‌ایم:

·         کنترل زاویه خمش شاخه‌های خمشی خاموت که باید 135 درجه باشد.

·         بررسی و کنترل برابری فاصله و نوع سنجاقی و خاموت در ناحیه بحرانی تیر و فنر اتصال.

·         با توجه به نقشه، فاصله و اندازه خاموت‌ها را به دقت بررسی کنید.

·         بررسی کنید که آیا خاموت‌ها به درستی به آرماتورهای طولی وصل شده‌اند یا خیر.

·         مراقب باشید که خم نهایی خاموت را در یک سر قرار ندهید. باید به صورت یکی در میان قرار گیرد.

·         نظارت بر تعداد و محل خاموت‌ها

·         از قوانین مربوط به استفاده از دورگیر، دورپیچ و نحوه خاموت گذاری ستون آگاه باشید.

·         کنترل موقعیت دقیق آرماتور طولی در گوشه خاموت

·         کنترل پوشش ستون و خاموت

عوامل موثر برای اتصال میلگرد در زمان بستن آرماتور فونداسیون

هنگام نصب این میلگردها باید به نکات زیر توجه کنید:

·         برای برش میلگرد نباید از هوا و گاز استفاده شود و کلیه میلگردها باید با قیچی مخصوص برش داده شوند.

·         خم كردن آرماتورها نبايد به صورت حرارتي انجام شود، بلكه خم كردن آرماتورها در شرايط سرد باید با استفاده از دستگاه‌هاي مكانيكي يا آچارهاي مخصوص انجام شود. اما باید توجه داشت که دمای آنها نباید زیر 5 درجه سانتیگراد باشد.

·         اتصال میلگردهای نگهدارنده ستون‌ها و دیوارهای بتنی باید طبق نقشه انجام شود و نگهداری موقت آن‌ها در حین اجرا به دقت بررسی شود تا در حین اجرا به قسمت‌های مختلف پروژه آسیبی وارد نشود.
• در هنگام آرماتوربندی به عمق چاه آسانسور توجه کنید. اگر عمق چاه آسانسور کافی باشد یکپارچگی آرماتور حفظ می‌شود.

 

جمع بندی نهایی

روش صحیح نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون و قسمت‌های مختلف سازه از این جهت حائز اهمیت است که با ایمنی و کیفیت سازه ارتباط مستقیم دارد. بدین منظور، طبق استانداردها و مقررات مصوب، باید ضوابط انواع خاموت در ستون برای تمامی عناصر مرزی و غیرمرزی رعایت شود. همچنین قوانین خاموت ستون‌ها و تیرها ارتباط مستقیمی با شکل پذیری سازه در نظر گرفته شده توسط طراح دارد. برای این منظور باید با توجه به شکل پذیری متوسط ​​یا زیاد، حالت و فواصل این محصول تعیین شود.

به طور کلی فاز آرماتوربندی یکی از مهمترین مراحل ساخت ساختمان است که تاثیر بسزایی در استحکام سازه نهایی خواهد داشت. علاوه بر اطلاعات مالی مانند قیمت میلگرد و آهن، مهندسان سازه و تمامی دست اندرکاران این صنعت باید اطلاعات فنی بیشتری در این مورد داشته باشند و نحوه خاموت گذاری ستون در فونداسیون و ... را با دقت بیشتری انجام دهند تا ساختمان با استحکام بیشتری ساخته شود.